Η ψυχολογία της γυναίκας αρχίζει να δοκιμάζεται ακόμα και κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης. Τι αλλαγές όμως γίνονται και ποιες οι επιπτώσεις τους στην νέα μαμά?
Η εγκυμοσύνη, ακόμα και από τις πρώτες βδομάδες, φέρνει αλλαγές στο σώμα, στις ορμόνες και στην διάθεση της γυναίκας. Αυτό συμβαίνει γιατί, το σώμα προετοιμάζεται και προσαρμόζεται για να “φιλοξενήσει” το έμβρυο μέχρι την ώρα της γέννας αλλά και να το “ταϊσει” όταν γεννηθεί. Το θαύμα αυτό, θα φέρει αλλάγες και στην ψυχολογία της γυναίκας.
Εγκυμοσύνη
Κατά την εγκυμοσύνη, οι ορμόνες που παρουσιάζουν μεγάλες αλλαγές είναι η Ανθρώπινη Χοριακή Γοναδοτροπίνη, (προγεστερόνη και οιστρογόνα), η Ρελαξίνη, η Προλακτίνη και η Ωκυτοκίνη.
- Ανθρώπινη Χοριακή Γοναδοτροπίνη — Η ορμόνη αυτή διατηρεί την Προγεστερόνη και τα Οιστρογόνα σε φυσιολογικά για την εγκυμοσύνη επίπεδα, ώστε να την διατηρήσει υγιή και με σωστή ανάπτυξη του εμβρύου
- Ρελαξίνη — Η ορμόνη αυτή είναι υπεύθυνη για την χαλάρωση των συνδέσμων των πυελικών οστών. Αυτή η ορμόνη αυξάνεται στο δεκαπλάσιο κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και προετοιμάζει το γυναικείο σώμα για την γέννα
- Προλακτίνη — Η ορμόνη αυτή είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη των ιστών του μαστού και την έναρξη και τη συντήρηση της γαλουχίας
- Ωκυτοκίνη — Η ορμόνη αυτή είναι υπεύθυνη για την διευκόλυνση του τοκετού μέσω των συσπάσεων της μήτρας και τη διατήρηση του μητρικού θηλασμού μέσω των θηλαστικών κινήσεων. Ακόμα, η ωκυτοκίνη είναι μια “συναισθηματική” ορμόνη, καθώς είναι αυτή που ορίζει τα συναισθήματα φροντίδας, αγάπης και προστασίας. Συμβάλλει στην συναισθηματική ισορροπία , ενώ τα χαμηλά της επίπεδα σχετίζονται με στοιχεία κατάθλιψης.
5 διαφορετικές ορμόνες που επηρεάζουν άμεσα την εγκυμονούσα γυναίκα. Και πως να μη την επηρεάζουν, αφού όλες αυτές οι ορμόνες αυξάνουν κατακόρυφα τα επίπεδα τους ώστε να δημιουργήσουν το κατάλληλο περιβάλλον για το μωρό και να προετοιμάσουν την μητέρα – σωματικά και ψυχολογικά – για την ημέρα της γέννας.
Ψυχολογία
Η Ψυχολογία της εγκυμονούσας αλλά και της λεχώνας επηρεάζεται από τις αλλαγές των ορμονών και έτσι προκύπτουν οι συναισθηματικές διακυμάνσεις. Μη ξεχνάς ότι οι τιμές των ορμονών επανέρχονται στα φυσιολογικά επίπεδα ίσως και 2 χρόνια αφού έχεις γεννήσει!
Από την εγκυμοσύνη ακόμα, η γυναίκα έχει να διαχειριστεί αρκετές αλλαγές στη ζωή της. Ένα θετικό τεστ που μπορεί να την φέρει μπροστά σε νέες επιλογές, αλλαγές στο σώμα της και στις αντοχές της, δυσκολίες στην καθημερινότητά της, προετοιμασία για το νέο μέλος αλλά για την διαδικασία του τοκετού. Η γέννα συνοδεύεται με αισθήματα ευφορίας και χαράς αλλά και μεγάλης κούρασης και φροντίδας του μωρού. Μπορεί να την κατακλύζουν σκέψεις και άγχη για το αν θα τα καταφέρει. Όλα τα παραπάνω μπορεί να επηρεάσουν ψυχολογικά από ανεκτικά έως μη ανεκτικά επίπεδα.
Επιλόχειος Κατάθλιψη
Η Επιλόχειος Κατάθλιψη ανήκει στις διαταραχές συμπεριφοράς και εμφανίζεται είτε εάν υπάρχει προφανής αιτία είτε όχι, ακόμα και μετά από 6 μήνες από την γέννα.
Τα συμπτώματα που μπορεί να διαπιστώσεις είναι:
- το αδικαιολόγητο κλάμα,
- αυξημένη κόπωση ώστε να νιώθεις άρρωστη,
- αϋπνίες παρότι νιώθεις υπερβολικά κουρασμένη,
- δεν έχεις όρεξη να φας,
- δεν νιώθεις με τίποτα πια χαρά, δεν αισθάνεσαι χαρά ή “δέσιμο” με το μωρό σου,
- κάνεις αρνητικές σκέψεις,
- τσακώνεσαι με τους γύρω σου,
- νιώθεις συνέχεια ενοχές
- νιώθεις φόβο ή ανίκανη να φροντίσεις μόνη σου το μωρό σου
- αισθάνεσαι ένα μόνιμο φόβο ότι κάτι θα πάθει το μωρό
- φοβάσαι ότι θα πάθεις κάτι εσύ
- υπερβολικός φόβος για να μην αρρωστήσει το μωρό ή ότι είναι άρρωστο
- ταχυκαρδίες, εφίδρωση
*Εάν κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα σε προβληματίζουν ή τα αναγνωρίζεις σε σένα ή σε κάποιον δικό σου άνθρωπο, επικοινώνησε με έναν Ειδικό Ψυχικής Υγείας.
Αιτίες
Η επιστήμη δεν έχει απαντήσει με βεβαιότητα στο ερώτημα, “Ποια είναι η αιτία της επιλόχειας κατάθλιψης;”, έτσι κι εμείς δεν μπορούμε να δώσουμε μια ξεκάθαρη απάντηση. Σίγουρα κάποιοι παράγοντες που παίζουν ρόλο είναι η προηγούμενη νόσηση από κατάθλιψη, το υπερβολικό άγχος, η έλλειψη ψυχολογικής και πρακτικής στήριξης της γυναίκας, η τυχόν προωρότητα του μωρού ή κάποια ασθένειά του κα.
Άλλα ψυχικά προβλήματα
Εκτός από την επιλόχειο κατάθλιψη, η γυναίκα μπορεί να επηρεαστεί και από την κατάθλιψη στην εγκυμοσύνη ή την μελαγχολία της γέννας.
Μια εγκυμοσύνη ή μια γέννα δεν βιώνεται με τον ίδιο τρόπο σε όλες τις γυναίκες. Κάποιες νιώθουν μεγάλη χαρά και προσμονή για το μωρό τους, ενώ άλλες νιώθουν στεναχώρια, εξάντληση και ενοχές. Όλα όσα περιγράφω είναι απολύτως φυσιολογικά και γι΄ αυτό δεν πρέπει να νιώσει κάποια από εσάς μόνη ή ενοχές.
Η αγκαλιά είναι η λύση!
Αγκάλιασε τον σύντροφό σου και συζήτησε μαζί του ότι σε φοβίζει ή ότι σε δυσκολεύει.
Ζήτα Βοήθεια!
Ζήτησε την βοήθεια του συντρόφου ή της μητέρας σου. Μη νιώθεις τύψεις ή “λίγη”, έχεις τόσα πολλά να αντιμετωπίσεις που χρειάζεται να είσαι γερή και χαρούμενη.
Βόλτα!
Όσο μπορείς και αντέχεις, πήγαινε έστω μια μικρή βόλτα να αλλάξεις παραστάσεις, να ηρεμήσει το μυαλό και να γεμίσεις με δυνάμεις.
Μίλα με ειδικό!
Ακόμα και συμβουλευτικά, εάν έχεις ερωτήσεις ή απορίες, επικοινώνησε με έναν ειδικό να σ’ ενημερώσει και να σε καθοδηγήσει.
Είμαι πάντα εδώ να λαμβάνω τα σχόλια και τις ερωτήσεις σου!
©Νικολέττα Σεφέρου, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας